Campur tangan mata wang berlaku apabila bank pusat membeli, menjual atau merangsang kenaikan/kejatuhan mata wang negara dalam pasaran pertukaran asing. Campur tangan ini bertujuan untuk mengawal kadar pertukaran sehingga tahap tertentu.
Campur tangan mata wang boleh mempengaruhi pergerakan dalam kedua-dua arah, tetapi ia sering bertujuan untuk mengekalkan agar nilai mata wang negara lebih rendah berbanding mata wang asing.
Campur tangan mata wang ialah pembelian atau penjualan mata wang negara secara tetap. Pembelian/penjualan ini biasanya dilakukan oleh wakil-wakil Bank Pusat negara tempat mata wang itu aktif. Tetapi, terdapat jenis-jenis campur tangan tertentu apabila Bank Pusat itu sendiri tidak terlibat dalam pembelian/penjualan mata wang.
Jadi, apakah jenis-jenis campur tangan?
Campur tangan lisan. Dikenali juga sebagai “jawboning.” Ini merupakan jenis campur tangan yang paling biasa. Ia berlaku apabila pegawai bank pusat bercakap tentang dasar monetari, terutamanya tentang menaikkan/menurunkan kadar faedah. Ia merupakan bentuk campur tangan yang paling murah dan ringkas kerana ia tidak melibatkan penggunaan rizab pertukaran asing. Walau bagaimanapun, kesederhanaannya tidak selalunya bermaksud yang ia cekap. Ia biasanya mempunyai kesan sementara yang singkat. Ia paling biasa di kalangan wakil-wakil Rizab Persekutuan AS.
Campur tangan operasi. Ini merupakan pembelian atau penjualan sebenar mata wang oleh bank pusat negara. Biasanya, bank pusat tidak menetapkan tarikh dan jumlah pembelian/penjualan, jadi campur tangan ini biasanya mengejutkan pedagang dan pelabur. Campur tangan operasi dianggap sebagai ukuran ekstrem pengaruh terhadap sistem mata wang negara. Oleh itu, bank-bank pusat menggunakan campur tangan jenis ini dalam kes-kes yang jarang berlaku, apabila tiada jalan keluar. Terdapat keadaan-keadaan tertentu untuk campur tangan itu berjaya. Salah satunya ialah rizab dana Bank Pusat yang banyak.
Campur tangan bersepadu. Ini berlaku apabila beberapa negara menyelaraskan tindakan mereka untuk menaikkan atau menurunkan mata wang tertentu menggunakan rizab pertukaran asing sendiri. Kejayaan campur tangan bergantung pada keluasan (bilangan negara yang terlibat) dan kedalaman (jumlah campur tangan). Satu contoh campur tangan bersepadu ialah mesyuarat G7 yang memutuskan untuk menyokong Jepun selepas gempa bumi tahun 2011. Dalam masa beberapa minit sahaja, yen Jepun turun sebanyak dua peratus disebabkan tindakan bersama ECB, Rizab Persekutuan AS dan Bank Jepun. Campur tangan bersepadu juga boleh melibatkan lisan, dengan penyertaan pegawai-pegawai dari beberapa buah negara untuk menyatakan kebimbangan mereka tentang kejatuhan/kenaikan mata wang yang berterusan.
Campur tangan steril. Jenis campur tangan yang paling rumit. Ini adalah apabila bank pusat menjual bon jangka pendek untuk memulangkan lebihan wang dalam pengedaran.
Pada masa ini, disebabkan dasar monetari diarahkan berbeza oleh Bank Rizab AS dan Bank Jepun, USD/JPY telah meningkat kepada tahap tertinggi 24 tahun. Ini berlaku kerana kadar pertukaran negara mengukuh semasa pengetatan dasar monetari dan menjadi lemah semasa pelonggaran. Akibatnya, penggubal dasar Jepun menjadi kurang semangat disebabkan kejatuhan yen dan dipaksa untuk memerhatikan pemulihannya. Menurut ramai pakar, Bank Jepun dan kerajaan bersedia untuk menggunakan campur tangan operasi jika penurunan yen terlalu lama dan pantas. Oleh yang demikian, pedagang hendaklah berhati-hati dan bukan sahaja mengikut dasar monetari bank pusat, tetapi juga harus mengikut ucapan dan komen wakil-wakil daripada bank-bank ini.
